Bộ trưởng Hồ Đức Phớc trình bày báo cáo thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong năm 2023.

Ảnh: Phạm Thắng

Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí có nhiều chuyển biến tích cực

Đánh giá chung về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, năm qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương triển khai quyết liệt, hiệu quả quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ và các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong Chương trình tổng thể của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí đã có nhiều chuyển biến và đạt được kết quả quan trọng, tích cực trên các lĩnh vực góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế, xã hội.

Năm 2023, Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét, thông qua 16 Luật, 29 Nghị quyết, cho ý kiến đối với 10 dự án Luật. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 92 Nghị định, 264 Nghị quyết, 34 Quyết định quy phạm pháp luật, 32 Chỉ thị; các bộ, ngành đã ban hành 372 Thông tư; các địa phương đã ban hành 8.066 văn bản quy phạm pháp luật nhằm tập trung đẩy mạnh công tác hoàn thiện thể chế, chính sách, tháo gỡ vướng mắc.

Công tác điều hành chi ngân sách Nhà nước được thực hiện chủ động, chặt chẽ theo dự toán, đảm bảo đúng chính sách, chế độ, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, cắt giảm những nhiệm vụ chi chưa cần thiết, chậm triển khai. Tổng số tiết kiệm kinh phí, vốn nhà nước năm 2023 theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương là 83 nghìn tỷ đồng.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, công tác quản lý, mua sắm tài sản công tại các bộ, ngành và địa phương năm 2023 tiếp tục chuyển biến, đảm bảo chặt chẽ, tiết kiệm. Cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản công tiếp tục được cập nhật, vận hành có hiệu quả. Cải cách thể chế về đầu tư công tiếp tục được quan tâm, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai dự án, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công.

Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua Luật Đất đai (sửa đổi); các địa phương cơ bản hoàn thành việc phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030 và Kế hoạch sử dụng đất năm 2023 cấp huyện; cả nước đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đạt trên 23,6 triệu ha (chiếm tỷ lệ 97,6% diện tích cần cấp); ngành Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu, xử lý 172 dự án, công trình không đưa đất vào sử dụng, chậm đưa đất vào sử dụng, với diện tích 6.922 ha. Tỷ lệ che phủ rừng năm 2023 là 42,02%, lần đầu tiên Việt Nam bán được 10,3 triệu tín chỉ carbon rừng, thu về 1.200 tỷ đồng...

Tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương

Báo cáo kết quả thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, cơ quan thẩm tra cơ bản tán thành với Báo cáo của Chính phủ. Báo cáo đã thể hiện khái quát, toàn diện các nội dung theo quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; các phụ lục thống kê khá đầy đủ, chi tiết. Nhận thức, trách nhiệm về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được cải thiện, công tác hoàn thiện thể chế, ban hành chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tích cực, chủ động, thể hiện tính kế thừa và phát triển. Cụ thể:

Trong năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương theo thẩm quyền ban hành nhiều giải pháp thực hiện chính sách tài khóa, miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và các khoản thu ngân sách; thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh; cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu; sắp xếp tổ chức, bộ máy hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập.

Năm 2023, các Bộ, ngành đã ban hành khoảng 223 văn bản quy phạm pháp luật quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn, chế độ, định mức trên nhiều lĩnh vực như: tài chính - ngân sách, ngân hàng; giao thông - vận tải, xây dựng; tài nguyên - môi trường; y tế, văn hóa, giáo dục.

Công tác tài chính, ngân sách đã được tăng cường kỷ luật, kỷ cương; bội chi NSNN tiếp tục được kiểm soát. Nguyên tắc công khai, minh bạch và yêu cầu thực hiện tiết kiệm triệt để, chống lãng phí được quán triệt và thực hiện từ khâu lập dự toán đến phân bổ, quản lý, sử dụng NSNN. Kết quả tiết kiệm theo Báo cáo của Chính phủ là 83.087 tỷ đồng, cao hơn so với năm 2022 (đạt 53.887 tỷ đồng). Chính phủ đã có nhiều giải pháp và chỉ đạo quyết liệt để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 106/2023/QH15 về thí điểm cơ chế chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình giao thông đường bộ, đã kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai dự án. Công tác quản lý nợ công, tái cơ cấu nợ công được thực hiện chặt chẽ và cơ bản đạt các mục tiêu đề ra, bảo đảm an toàn nợ công, an ninh tài chính quốc gia.

Công tác quản lý, sử dụng tài sản công cơ bản chặt chẽ, tiết kiệm từ khâu đầu tư, mua sắm đến khai thác, sử dụng. Cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản công tiếp tục cập nhật, bước đầu vận hành có hiệu quả. Nhiều Bộ, ngành, địa phương thực hiện tốt việc rà soát, sắp xếp, bố trí lại trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp.

Chính sách pháp luật về quản lý, sử dụng tài nguyên được quan tâm, hoàn thiện. Công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản được tăng cường.

Tiếp tục quán triệt, thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính nhà nước và cơ cấu lại các đơn vị sự nghiệp công lập theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Công tác cải cách hành chính được quan tâm; tập trung đẩy mạnh công tác kiểm soát thủ tục hành chính (TTHC), cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, rà soát, cắt giảm các điều kiện kinh doanh; cải thiện chất lượng cung cấp dịch vụ công, cắt giảm các thủ tục không cần thiết; đẩy mạnh ứng dụng hiệu quả dịch vụ công trực tuyến, kinh tế số, Chính phủ số, xã hội số.

Công tác xử lý các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả tiếp tục đạt được kết quả khả quan nhất định. Một số dự án, doanh nghiệp có lãi, giảm lỗ lũy kế, đóng góp cho NSNN, giảm dư nợ trung hạn và dài hạn, duy trì việc làm, bảo đảm đời sống cho người lao động.

Chính phủ đã có nhiều giải pháp đồng bộ, đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng, phát triển các kênh phân phối nội địa, đa dạng các hình thức kinh doanh, theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả hàng hóa để điều tiết sản xuất, quản lý thị trường, ổn định thị trường, giá cả.

Bên cạnh những kết quả tích cực, ông Lê Quang Mạnh lưu ý công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế.

Trên cơ sở những kết quả đạt được và tồn tại, hạn chế được chỉ ra, Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội đề nghị Chính phủ tăng cường các biện pháp tổ chức thực hiện các Nghị quyết, Chỉ thị và Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2024; tập trung giải quyết kiến nghị của cử tri về siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cấp ủy, chính quyền, cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện các chủ trương của Đảng, pháp luật của nhà nước về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí./.