Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng tham gia hội nghị trực tuyến của Chính phủ tại điểm cầu Bộ Tài chính

Đề xuất gia hạn, miễn, giảm nhiều loại thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất

Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 41/2020NĐ-CP về việc gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất cho đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Theo đó, sẽ thực hiện gia hạn thời hạn nộp thuế 5 tháng đối với thuế GTGT và thuế TNDN của doanh nghiệp; thuế GTGT và thuế TNCN của các hộ kinh doanh; và tiền thuê đất của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân.

Trong quá trình xây dựng Nghị định, Bộ Tài chính đã tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành, các doanh nghiệp và hiệp hội các doanh nghiệp để bổ sung, mở rộng phạm vi thực hiện chính sách. Theo Nghị định 41, dự kiến có khoảng 98% doanh nghiệp đang hoạt động (khoảng 740 nghìn doanh nghiệp) thuộc diện được giãn thuế và tiền thuê đất với tổng mức khoảng 180 nghìn tỷ đồng.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo cơ quan Thuế tạo điều kiện về mặt thủ tục cho các hộ và cá nhân kinh doanh khi kê khai tiền thuế khoán được miễn giảm do ngừng/nghỉ được tính trọn tháng kể cả trong trường hợp ngừng nghỉ không trọn tháng.

Thực hiện miễn, giảm các loại thuế, phí, lệ phí, gồm: Thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng vật tư và thiết bị y tế phục vụ phòng chống dịch Covid-19; Điều chỉnh biểu thuế xuất nhập khẩu để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực da giày, dệt may, chế biến nông, lâm, sản, thủy sản, cơ khí, công nghiệp phụ trợ, công nghiệp ô tô.

Dự kiến việc điều chỉnh này sẽ giúp giảm nghĩa vụ nộp NSNN của các doanh nghiệp năm 2020 trên 6 nghìn tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đề xuất Chính phủ để trình Quốc hội tại kỳ họp tới để quyết định thực hiện chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ ngay từ 1/7/2020. Theo đó, dự kiến áp dụng thuế suất 15-17% tùy thuộc vào quy mô doanh thu và số lượng lao động của doanh nghiệp, đồng thời cho phép miễn thuế TNDN trong 02 năm liên tục kể từ khi có thu nhập chịu thuế đối với doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp siêu nhỏ được thành lập mới từ hộ kinh doanh.

Nếu thực hiện từ tháng 7/2020 thì dự kiến sẽ có khoảng 700 nghìn doanh nghiệp (chiếm khoảng 93% tổng số doanh nghiệp trong cả nước) được hưởng lợi, qua đó giảm nghĩa vụ nộp NSNN năm 2020 khoảng 7,8 nghìn tỷ đồng (cả năm là 15,6 nghìn tỷ đồng).

Bộ Tài chính cũng đã đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân; trong đó dự kiến điều chỉnh tăng mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 09 triệu đồng/tháng lên mức 11 triệu đồng/tháng, cho mỗi người phụ thuộc từ 3,6 triệu đồng/tháng lên mức 4,4 triệu đồng/tháng. Việc điều chỉnh sẽ có khoảng 6,8 triệu người được hưởng lợi, trong đó có khoảng 1 triệu đối tượng sẽ không phát sinh thuế thu nhập cá nhân phải nộp năm 2020. Tổng số thu nhập người lao động được giữ lại để chi tiêu thêm nhờ việc điều chỉnh này trong năm nay khoảng 10,3 nghìn tỷ đồng.

Đồng thời với các đề xuất trên, Bộ Tài chính cũng chủ động rà soát, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan rà soát để thực hiện cắt giảm nhiều loại phí, lệ phí cho doanh nghiệp và người dân. Bộ Tài chính cũng ban hành Thông tư điều chỉnh giảm giá 10-50% đối với 9 nhóm dịch vụ và miễn hoàn toàn giá đối với 6 nhóm dịch vụ thuộc lĩnh vực chứng khoán áp dụng tại Sở giao dịch chứng khoán và Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam.

Điểm cầu Bộ Tài chính

Ưu tiên nguồn lực 16,2 nghìn tỷ đồng từ NSNN cho công tác phòng chống dịch:

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng cho biết, thực hiện chế độ, chính sách ưu tiên cho các lực lượng tham gia phòng chống dịch Covid-19 (phụ cấp cho lực lượng phòng chống dịch, tiền ăn và khám chữa bệnh cho người bị cách ly,...), mua sắp trang thiết bị, vận tư y tế và hỗ trợ trực tiếp bằng tiền từ NSNN cho người dân bị ảnh hưởng do dịch Covid-19, đảm bảo an sinh và an toàn xã hội. Trong đó: Đã dành khoảng 9,5 nghìn tỷ đồng cả NSTW và NSĐP để mua sắm trang thiết bị vật tư y tế phòng chống dịch Covid-19. Dự kiến, trong thời tới, có thể tiếp tục phải tăng chi thêm để đáp ứng yêu cầu tăng cường khả năng ứng phó với đại dịch này; Dành khoảng 6,7 nghìn tỷ đồng để chi chế độ ưu tiên phụ cấp cho các lực lượng tham gia phòng, chống dịch Covid-19; chi tiền ăn cho người bị cách ly, chi khám chữa bệnh nền trong thời gian cách ly.

Dành 36 nghìn tỷ đồng từ NSNN để hỗ trợ cho 6 nhóm đối tượng chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19

Thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về hỗ trợ trực tiếp bằng tiền cho 6 nhóm đối tượng bị giảm sâu thu nhập, mất, thiếu việc làm, gặp khó khăn, không đảm bảo mức sống tối thiểu, chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19; hỗ trợ thêm cho một số nhóm đối tượng đang hưởng chính sách ưu đãi, bảo trợ xã hội trong thời gian có dịch.

Ngoài ra, NSNN còn chủ động bố trí nguồn để tăng cường hàng dự trữ quốc gia (chủ yếu là lương thực), hỗ trợ kịp thời người dân ở những khu vực khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, đảm bảo không ai bị đói. Bên cạnh đó, yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm đảm bảo quyền lợi của người bảo hiểm bị tác động bởi dịch bệnh.

Đề xuất giải pháp cân đối nguồn lực để đảm bảo chi NSNN

Báo cáo với Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng: trước khó khăn của hoạt động sản xuất - kinh doanh, thương mại, đầu tư do tác động của đại dịch Covid-19, dự báo nguồn thu NSNN năm 2020 sẽ giảm do do một số nguyên nhân như: Tăng trưởng kinh tế đạt thấp; Giá dầu thô giảm sâu; Điều chỉnh chính sách thu NSNN để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh ứng phó với dịch bệnh. Ngoài ra, tiến độ sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp hiện rất chậm cũng là một rủi ro lớn đối với nguồn thu từ cổ phần hóa và thoái vốn doanh nghiệp nhà nước.

Trong bối cảnh dự báo thu NSNN có thể giảm lớn, trong khi nhu cầu chi tăng cao, Bộ Tài chính đã kiến nghị các giải pháp cân đối nguồn lực đảm bảo chi NSNN như:

(i) Yêu cầu các bộ, ngành, địa phương rà soát, cắt giảm ít nhất 30% kinh phí hội nghị, công tác phí trong nước và 50% công tác phí nước ngoài (riêng các cơ quan Trung ương dự kiến tiết kiệm được khoảng 600-700 tỷ đồng).

(ii) Trên tinh thần chia sẻ trách nhiệm giữa Trung ương và địa phương, kiến nghị các địa phương, bên cạnh việc sử dụng dự phòng, dự trữ tài chính của NSĐP, phải chủ động sử dụng từ nguồn tăng thu NSĐP và kinh phí cải cách tiền lương còn dư để xử lý. Đối với những địa phương khó khăn, NSTW sẽ hỗ trợ theo các mức 30%, 50% và 70% kinh phí thực phát sinh ở địa phương. Đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo cơ quan tài chính rà soát nguồn lực của mình để quyết định xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo Thường trực Hội đồng nhân dân cùng cấp theo quy định.

(iii) Đối với cân đối NSTW, dự kiến dành 34,6 nghìn tỷ đồng nguồn tăng thu và kinh phí NSTW còn lại năm 2019 chuyển sang năm 2020, trong đó dự kiến dành 20 nghìn tỷ đồng để cùng với NSĐP thực hiện các chính sách hỗ trợ người lao động và an sinh xã hội theo Nghị quyết của Chính phủ. Số còn lại 14,6 nghìn tỷ đồng tiếp tục sử dụng để dành cho công tác phòng chống dịch Covid-19 và hỗ trợ cân đối NSTW.

(iv) Sử dụng dự phòng NSNN triệt để tiết kiệm, trước mắt sử dụng khoảng 50% dự phòng của NSTW và NSĐP, tập trung cho các nhiệm vụ khắc phục hậu quả dịch Covid-19, các nhiệm vụ quan trọng về quốc phòng, an ninh.

Trong điều kiện thu NSNN khó khăn, lại phải tăng chi để có thêm nguồn lực hỗ trợ nền kinh tế, giảm khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, mặc dù quyết tâm rà soát, tiết kiệm các khoản chi thường xuyên, nhưng khả năng bội chi NSNN sẽ tăng thêm khoảng 1,5-1,6%GDP (tức là ở mức 5-5,1%GDP). Kể cả trong trường hợp kiểm soát được số tuyệt đối bội chi NSNN năm 2020, thì tỷ lệ bội chi so GDP dự kiến vẫn tăng lên, do quy mô GDP (số tuyệt đối) không đạt mức kế hoạch.

(v) Đối với các đề xuất từ một số tổ chức quốc tế (IMF, WB, ADB,...), Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đang đàm phán với các nhà tài trợ này để có điều kiện vay ưu đãi nhất.

Đảm bảo đủ nguồn đáp ứng đầy đủ, kịp thời theo tiến độ giải ngân nhiệm vụ đầu tư công

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết: Tổng vốn đầu tư công nguồn NSNN được phép thực hiện trong năm 2020 là gần 700 nghìn tỷ đồng, gấp 2,2 lần số vốn thực giải ngân trong năm 2019 (312 nghìn tỷ đồng), bao gồm: 470,6 nghìn tỷ đồng trong dự toán NSNN năm 2020 và 225,2 nghìn tỷ đồng vốn năm 2019 chuyển sang.

Trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư khu vực tư nhân giảm sút, thì việc phấn đấu giải ngân hết nguồn lực đầu tư công trong năm 2020 sẽ góp phần quan trọng kích cầu đầu tư xã hội, duy trì đà tăng trưởng của nền kinh tế.

‘‘Bộ Tài chính cam kết đảm bảo đủ nguồn đáp ứng đầy đủ, kịp thời theo tiến độ giải ngân nhiệm vụ đầu tư công nêu trên’’. Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khẳng định.

Bộ Tài chính cũng kiến nghị các bộ, ngành và địa phương:

(i) Theo dõi chặt chẽ tình hình triển khai của từng dự án, ưu tiên bố trí vốn cho các dự án có tiến độ giải ngân tốt, các dự án cần đẩy nhanh tiến độ để sớm hoàn thành đưa vào sử dụng.

(ii) Cho phép triển khai cơ chế giải ngân vốn vay nước ngoài trên môi trường điện tử, giải ngân không theo tỷ lệ cấp phát, cho vay lại.

(iii) Tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong chấp hành pháp luật về quản lý đầu tư; yêu cầu các chủ dự án, nhà thầu tập trung các nguồn lực, trang thiết bị để triển khai dự án ngay sau khi hoàn thành công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu và thực hiện giải ngân vốn theo chế độ quy định. Quyết liệt chỉ đạo cắt giảm, điều chỉnh vốn từ dự án có tiến độ giải ngân chậm sang dự án có tiến độ tốt hơn.

(iv) Kết thúc năm, trường hợp vốn kế hoạch vẫn chưa giải ngân hết, trình Quốc hội cho phép hủy bỏ để giảm bội chi NSNN năm 2020.

Tính toán để điều chỉnh giảm giá một số hàng hoá, dịch vụ đầu vào quan trọng

Đối với giá điện: Theo quy định pháp luật hiện hành, Bộ Công Thương là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về hoạt động điện lực và sử dụng điện, trong đó có giá điện.

Bộ Tài chính thống nhất chủ trương giảm giá điện cho một số đối tượng chịu tác động bởi dịch Covid-19, nhưng kiến nghị EVN phải có phương án cân đối để tránh trường hợp lỗ và treo lại các khoản lỗ gây áp lực tăng giá trong năm 2021, nhất là sẽ ảnh hưởng tới các lĩnh vực khác là đầu vào của sản xuất điện (than cho sản xuất điện, khí...), rà soát, tính toán lại chi phí mua điện năm 2020, các thông số đầu vào như giá than, dầu, khí, tỷ giá, sản lượng, cơ cấu sản lượng điện vào để giảm giá.

Đối với các mặt hàng khác, như than, gas, xăng dầu: Hiện đã thực hiện điều hành theo cơ chế thị trường; trong đó, mặt hàng xăng dầu, gas tiếp tục có xu hướng giảm trong tháng 4.

“Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các bộ, cơ quan trung ương và địa phương tổ chức thực hiện tốt các giải pháp đã đề ra; đồng thời tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình để kịp thời đề xuất các giải pháp bổ sung khi cần thiết”. Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh./.