Ảnh minh họa: GH

Quá trình phục hồi và tốc độ tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2022 được dự báo thấp hơn năm 2021. Bên cạnh đó, khả năng thắt chặt dần các chính sách tài khóa, tiền tệ của một số nền kinh tế lớn nhằm kiểm soát lạm phát; biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan và các dịch bệnh khác cũng là những rủi ro ảnh hưởng tới sự phục hồi kinh tế thế giới.

Trong nước, kinh nghiệm, năng lực, khả năng kiểm soát dịch bệnh tiếp tục được nâng lên, nhưng sức chống chịu và nguồn lực của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân đã giảm sút đáng kể. Việc hoàn thành bao phủ vắc-xin, kiểm soát được hiệu quả dịch bệnh là điều kiện quan trọng để phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Trên cơ sở đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ năm 2021, dự kiến năm 2022, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ báo cáo Quốc hội thông qua dự toán NSNN năm 2022 và kế hoạch tài chính – NSNN 03 năm quốc gia 2022-2024 với một số nội dung chủ yếu như sau:

Dự toán NSNN năm 2022

a) Dự toán thu NSNN: 1.411,7 nghìn tỷ đồng, đạt tỷ lệ huy động vào NSNN khoảng 15,1%GDP; từ thuế, phí khoảng 12,7%GDP.

Trong đó: tỷ trọng thu nội địa chiếm 83,4% tổng thu NSNN, với tốc độ tăng thu nội địa từ thuế, phí khoảng 6% so với ước năm 2021; thu dầu thô chiếm 2% tổng thu NSNN; thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu chiếm 14,1% tổng thu NSNN, với tốc độ tăng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu khoảng 5% so với ước năm 2021.

b) Dự toán chi NSNN: 1.784,6 nghìn tỷ đồng, tăng 76,9 nghìn tỷ đồng (+4,5%) so dự toán năm 2021. Cụ thể:

- Dự toán chi đầu tư phát triển: 526,1 nghìn tỷ đồng, chiếm 29,5% tổng chi NSNN.

- Dự toán chi trả nợ lãi, viện trợ, dự trữ quốc gia: 107,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 6% tổng chi NSNN.

- Dự toán chi thường xuyên (bao gồm chi tinh giản biên chế): 1.112,1 nghìn tỷ đồng, chiếm 62,3% tổng chi NSNN.

- Dự phòng NSNN: 39 nghìn tỷ đồng.

c) Bội chi NSNN, nợ công: Bội chi NSNN khoảng 4%GDP. Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ bằng khoảng 21-22% tổng thu NSNN. Nợ công đến cuối năm 2022 khoảng 43-44%GDP.

Kế hoạch tài chính - NSNN 3 năm 2022-2024

a) Về thu NSNN: 4,65 triệu tỷ đồng, đạt tỷ lệ huy động vào NSNN bình quân khoảng 15,1%GDP (từ thuế, phí gần 13%). Tiếp tục cơ cấu lại thu, tỷ trọng thu nội địa đến năm 2024 đạt gần 85% tổng thu NSNN.

b) Về bội chi NSNN, nợ công: Tỷ lệ bội chi NSNN bình quân giai đoạn 2022-2024 khoảng 3,8%GDP. Nợ công đến năm 2024 khoảng 43-44%GDP.

c) Về chi: khoảng 5,8 triệu tỷ đồng.

Để hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ tài chính – NSNN năm 2022, ngành Tài chính cần tiếp tục phát huy những kết quả, thành tựu đã đạt được; đồng thời, khắc phục những khó khăn, hạn chế với một số nhóm giải pháp trọng tâm là:

Một là, nghiên cứu hoàn thiện chính sách về thu NSNN, phấn đấu hoàn thành dự toán thu được giao ở mức cao nhất, động viên hợp lý nguồn lực phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Hai là, nâng cao hiệu quả quản lý, phân bổ, sử dụng NSNN; triệt để tiết kiệm, chống lãng phí, tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, bảo đảm tính bền vững, an ninh, an toàn tài chính quốc gia.

Ba là, tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả; đẩy mạnh đổi mới cơ chế tài chính đơn vị sự nghiệp công lập, giá dịch vụ công.

Bốn là, đẩy mạnh tái cấu trúc, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp; nâng cao hiệu quả hoạt động của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước; bảo đảm dự toán thu NSNN.

Năm là, phát triển bền vững, vận hành an toàn, thông suốt thị trường tài chính và dịch vụ tài chính, thực hiện quản lý giá theo nguyên tắc thị trường, thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, ổn định các cân đối lớn, hỗ trợ tăng trưởng.

Sáu là, chú trọng cải cách hành chính, xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, cạnh tranh, minh bạch, đặc biệt là trong lĩnh vực thuế, hải quan, kho bạc nhà nước.

Việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ tài chính – NSNN năm 2022 và kế hoạch tài chính – NSNN 03 năm 2022-2024 có ý nghĩa quan trọng, góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong bối cảnh cần có những động lực hỗ trợ khôi phục nền kinh tế sau ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.